مقدمه
در پزشکی جهت پانسمان، اتصال و پوشاندن زخم های مختلف، از چسب های متنوع استفاده می کنند. با شناخت انواع چسب پزشکی میتوان بهترین نوع آن را برای کاربردهای مختلف انتخاب کرد. یکی از این چسب ها چسب لوکوپلاست و دیگری چسب حصیری است که در این مقاله به بررسی تفاوت این دو چسب میپردازیم.
چسب لوکوپلاست چیست؟
چسب لوکوپلاست را اگر استفاده نکرده باشید، قطعا در رشته های ورزشی، بر بدن ورزشکاران مشاهده کرده اید. چسب لوکوپلاست، بافتی نازک و پارچه ای است که قابلیت کشسانی ندارد. یک طرف آن چسب و طرف دیگران آن پارچه کتان یا ویسکوز ریون میباشد. چسب آن از جنسی است که در صورت ماندگاری طولانی مدت روی پوست موجب بروز خشکی و حساسیت و خارش میشود. کاربردهای فراوانی دارند و چسبندگی آنها بسیار بالا میباشد. نام دیگر این چسب، چسب زینک اکساید است که در موارد در رفتگی عضو در فیزیوتراپی، یا فیکس کردن ماهیچه یا عضلات در ورزش از این چسب استفاده میشود.
موارد استفاده از چسب لوکوپلاست
چسب لوکوپلاست، از جنس لاتکس، یا اکریلیک بوده و به طور کلی در مواردی از آن استفاده می شود که نیاز به محدودیت حرکت باشد. علاوه بر زمینه یا حوزه ذکر شده، در اورژانس ها و بیمارستان ها برای فیکس کردن پانسمان ها نیز از این چسب استفاده میگردد. اگر در بخش هایی از بدن خود، دردی احساس میکنید و به قدری نیست که از آتل یا پارچه برای محدود کردن محل استفاده کنید، میتوانید از چسب ذکر شده خریداری نمایید. برای مثال در صورت احساس کشیدگی در مچ دست یا بازو، چسب را در جهت محدود کردن حرکت مچ به آن ببندید؛ یا اگر در تاندون های خود یا عضلات تان احساس کشیدگی دارید و میدانید که آن قسمت مستعد گرفتگی میباشد، چسب لوکوپلاست با عرض مناسب را در آن بخش به نحوه صحیح بچسبانید.
مزایای استفاده از چسب لوکوپلاست
چسب لکوپلاست مزیت های فراوانی دارد که آنرا تبدیل به یکی از پر استفاده ترین چسب ها در مراکز ورزشی، ارتوپدی و اورژانس ها کرده است. علاوه بر ثابت نگه داشتن محل یا امکان گسترش بانداژها در مراکز درمانی، ویژگی های دیگری نیز دارد که در ادامه ذکر میگردد.
از جمله ویژگی های چسب لوکوپلاست، قوی و ایمن و قابل اعتماد بودن آن جهت ثابت نگه داشتن محل آسیب دیدگی است. از لحاظ کششی، هم انعطاف پذیری معقول داشته و هم استحکام بالایی دارد که مانع از پاره شدن آن میشود. علی رغم محدود کردن اعضا بدن، تطابق بالایی با حرکت های بدن دارد. به راحتی با دست پاره میشود و به قیچی نیاز نیست. در صورت خشک بودن بدن به راحتی می چسبد و چسبندگی آن بالا است. ضد آب بوده اما نسبت به هوا و بخار هوا نفوذپذیری بالایی دارد. نکته دیگر قابلیت این چسب در قطع خونریزی میباشد.
نحوه استفاده از چسب لوکوپلاست
برای اینکه چسب لوکوپلاست از چسبندگی لازم و طولانی مدت برخوردار باشد، بهتر است پوست را قبل از استفاده آماده سازی کنید. اگر پوست دارای لوسیون، چربی و یا خیسی می باشد، آنرا پاک کرده و کاملا خشک نمایید. در صورتی که محل دارای موهای بلند است اقدام به پاکسازی محل کنید.
موضوع مهمی که در استفاده از آن باید دقت داشته باشید، عدم کشسانی این چسب میباشد. به اندازه ای آنرا محکم نبندید که گردش خون را قطع کند و عضو را دچار آسیب نماید. به این امر دقت کنید که چسب را چند دور ، حول عضو نپیچید، آنرا بریده و در یک دور با فواصل مختلف لبه های چسب را به هم بچسبانید. اگر لبه های چسب، به خود چسب بچسبد ماندگاری آن بیشتر میشود تا اینکه روی پوست رها شود. در هنگام خرید لازم است بدانید که این مدل در دو نوع 5 و 10 عرضه میشود که عرض های آنها 2.5 و 5 سانتی متر میباشد.
چسب حصیری چیست ؟
چسب های پزشکی به دلیل تماس مستقیم با پوست موجب بروز حساسیت می شوند. به همین دلیل لازم است در انتخاب چسب دقت شود و جهت فیکس بانداژ از نوع ضد حساسیت انواع چسب پزشکی استفاده شود. یکی از بهترین چسب های پزشکی چسب حصیری است. چسب حصیری دارای دو لایه است. یک لایه آن از جنس پلی اورتان بوده و لایه دیگر از جنس اکریلیک میباشد. بسیار نرم بوده و به خوبی روی پوست چسبیده و به راحتی از آن کنده میشود. این مدل بهترین چسب، برای پانسمان و چسبیدن روی پوست است.
ویژگی های چسب حصیری برای پانسمان
چسب حصیری به صورت رولی عرضه میشود که طول رول آن ده متر میباشد. عرض های آن 10، 15 و 20 بوده که بسته به محل استفاده و کاربرد آن میتوانید یکی از عرض های ذکر شده را انتخاب نمایید. مشخصه دیگر خط کشی هایی است که روی این چسب وجود دارد. این خط ها این امکان را به کاربر میدهد، در طول و عرض مورد نظر چسب را بریده و استفاده نماید.
مزایای استفاده از چسب حصیری
این چسب بر عکس چسب لوکوپلاست فاقد حساسیت است و در صورتی که به صورت طولانی مدت روی زخم بماند، مشکلی برای بیمار ایجاد نمیکند. این عدم حساسیت به خاطر لایه اکریلیکی است که روی سطح چسب قرار گرفته است. مزیت دیگر قابلیت رد شدن اشعه ایکس از چسب میباشد. به دلیل منافذ باز زیادی که دارد هوا را رد و بدل کرده و از عرق کردن و رطوبت زیاد روی پوست جلوگیری میکند.
به دلیل چسبندگی بالا و انعطاف پذیری خوبی که دارد، مشکلی برای شخص ایجاد نمیکند و در اثر تحرک بالا، به راحتی کنده نمیشود.
موارد استفاده از چسب حصیری
چسب حصیری در فیکس کردن زخم ها بعد از جراحی نیز کاربرد دارد. حتی از آن در زخم بستر و زخم های دیابتی نیز استفاده میشود زیرا هنگام کنده شدن، مشکلی برای پوست ایجاد نمیکند. اما لازم به ذکر است استفاده از آن در زخم های باز توصیه نمیشود. برای مثال بر روی سوختگی ها یا زخم هایی که خونریزی دارند، نباید از چسب حصیری که استریل شده نیست، استفاده کرد.
به دلیل قابلیت ارتجاعی بالایی که دارد، در مفاصل و بخش های پر تحرک بدن، جهت تثبیت پانسمان استفاده میشود. در قسمت های ناهموار بدن به راحتی کنده نمیشود. کاتتر ها و درن ها را نیز به خوبی ثابت نگه میدارد.
تفاوت چسب حصیری و چسب لوکوپلاست
چسب لکوپلاست، به دلیل کشسانی پایین، قابلیت تحرک را از عضو مورد نظر میگیرد. اما چسب حصیری به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارد، در مفاصل و عضوهایی که حرکت زیادی دارند، استفاده شده و به راحتی جدا نمیشود. مورد دیگر حساسیت زا بودن چسب لوکوپلاست برای پوست بدن است، در حالی که چسب حصیری ضد حساسیت بوده و حتی در استفاده طولانی مدت مشکل ساز نیست. هر دو قابلیت رد و بد کردن هوا را دارند و به صورت رولی عرضه میشوند. از هر دو مدل چسب، جهت فیکس کردن پانسمان استفاده میشود. استفاده از مدل حصیری در پزشکی رایج تر بوده و استفاده از مدل لوکوپلاست، در ارتوپدی و تسکین دادن دردهای عضلانی در ورزش بیشتر میباشد.
