مقدمه:
از رایج ترین اصطلاحات تزریقات می توان به تزریق عضلانی و وریدی اشاره کرد. این دو نوع تزریق هر کدام ویژگی ها و فوایدی دارند و با سرنگ مخصوصی انجام می شوند که در این مقاله ضمن اشاره به این موارد، به روش تشخیص آمپول عضلانی و وریدی نیز خواهیم پرداخت. تا پایان همراه ما باشید.
تزریق عضلانی چیست؟
یکی از روش‌های رایج تزریق دارو تزریق عضلانی است که در آن، دارو به طور مستقیم به داخل یک عضله تزریق می‌شود. محل‌های رایج برای تزریق عضلانی عبارتند از:
- عضله دلتوئید (بازو): برای حجم‌های کم دارو
- عضله ونتروگلوتئال (باسن): یکی از امن‌ترین محل‌ها برای بزرگسالان و کودکان
- عضله واستولترال (ران): برای کودکان و بزرگسالان
مزایای تزریق عضلانی
جذب سریع دارو: داروهای تزریق شده به عضله، به سرعت وارد جریان خون می‌شوند.
اثر طولانی مدت: برخی داروها پس از تزریق IM، اثر طولانی‌تری دارند.
امکان تزریق حجم زیاد دارو: می‌توان حجم زیادی از دارو را به صورت عضلانی تزریق کرد.
معایب تزریق عضلانی
درد و ناراحتی: تزریق عضلانی ممکن است باعث درد و ناراحتی در محل تزریق شود.
خطر آسیب به عصب: در صورت تزریق نادرست، ممکن است به عصب آسیب برسد.
خطر عفونت: در صورت رعایت نکردن اصول بهداشتی، ممکن است محل تزریق عفونی شود.
محصول پیشنهادی: برای خرید انواع سرنگ و استعلام قیمت سرنگ از برندهای مختلف کلیک کنید.
کاربردهای تزریق عضلانی
کاربردهای اصلی تزریق IM عبارتند از:
تزریق واکسن‌ها: بسیاری از واکسن‌ها مانند واکسن آنفلوآنزا، هپاتیت B، دیفتری، کزاز و… به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
تزریق داروهای مسکن: داروهای مسکن مانند دیکلوفناک و ناپروکسن برای تسکین دردهای شدید به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
تزریق آنتی‌بیوتیک‌ها: برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند پنی‌سیلین و سفالکسین برای درمان عفونت‌های شدید به صورت عضلانی تجویز می‌شوند.
تزریق داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب مانند کورتیزون برای کاهش التهاب و تورم در مفاصل و بافت‌های نرم به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
تزریق داروهای آرامبخش: داروهای آرامبخش مانند دیازپام برای کاهش اضطراب و آرام کردن بیمار قبل از عمل جراحی به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
تزریق داروهای هورمونی: برخی هورمون‌ها مانند تستوسترون و استروژن برای درمان اختلالات هورمونی به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
تزریق داروهای شیمی‌درمانی: برخی داروهای شیمی‌درمانی برای درمان سرطان به صورت عضلانی IM می‌شوند.
تزریق ویتامین‌ها: برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B12 برای درمان کمبود این مواد در بدن به صورت عضلانی تزریق می‌شوند.
محصول پیشنهادی: برای خرید انواع سرنگ و استعلام قیمت سرنگ 3 سی سی از برندهای مختلف کلیک کنید.
تزریق iv یا وریدی چیست؟
تزریق IV یا وریدی یکی از روش های دیگر تزریق دارو است که در آن، دارو مستقیماً به داخل یک رگ خونی تزریق می‌شود. این روش به دلیل جذب بسیار سریع دارو در مقایسه با روش‌های دیگر مانند تزریق عضلانی یا زیر جلدی، اغلب برای داروهایی که به اثر سریع نیاز دارند یا برای بیمارانی که نمی‌توانند دارو را به صورت خوراکی مصرف کنند، استفاده می‌شود.
مزایای تزریق وریدی
- جذب سریع دارو
- امکان تزریق انواع داروها
- امکان تزریق حجم زیاد دارو
- تامین مایعات و الکترولیت‌ها
معایب تزریق وریدی iv
- خطر عفونت: در صورت رعایت نکردن اصول استریل، احتمال عفونت در محل تزریق وجود دارد.
- خطر آمبولی: در صورت ورود هوا به داخل رگ، احتمال ایجاد آمبولی (لخته خون) وجود دارد.
- احتمال تحریک رگ: برخی داروها ممکن است باعث تحریک رگ و ایجاد درد شوند.
محصول پیشنهادی: برای خرید انواع سرنگ و استعلام قیمت سرنگ 5 سی سی از برندهای مختلف کلیک کنید.
انواع تزریق وریدی چیست؟
تزریق IV به روش های مختلفی انجام می شود که هر کدام کاربرد خاص خود را دارند. انواع تزریق وریدی عبارتند از:
تزریق بولوس (Bolus Injection):
تزریق سریع و یکباره حجم کمی از دارو به داخل ورید است.
کاربرد: برای داروهایی که نیاز به اثر سریع دارند مانند داروهای اورژانسی، مسکن ها و برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌شود.
تزریق قطره‌ای (Infusion):
تزریق تدریجی و آهسته یک حجم بزرگ‌تر از دارو یا مایع به داخل ورید است.
کاربرد: برای تجویز طولانی مدت داروها، جایگزینی مایعات از دست رفته، تغذیه وریدی و تجویز خون و فرآورده های خونی استفاده می شود.
تزریق تعویضی (Intermittent Infusion):
تزریق دوره‌ای و کوتاه مدت دارو به داخل ورید است که بین دوره‌های تزریق، ورید باز می ماند و از سرم یا محلول نمکی استفاده می‌شود.
کاربرد: برای تجویز داروهایی که نیاز به تزریق مکرر دارند اما به صورت پیوسته مورد نیاز نیستند، استفاده می‌شود.
تزریق قفل مرکزی (Central Venous Catheter):
یک کاتتر طولانی است که از طریق یک ورید بزرگ (مانند ورید زیر ترقوه یا ورید گردن) به داخل قلب وارد می‌شود.
کاربرد: برای تزریق طولانی مدت داروهای تحریک‌کننده، داروهای شیمی‌درمانی، تغذیه وریدی طولانی مدت و گرفتن نمونه خون استفاده می‌شود.
محصول پیشنهادی: برای خرید انواع سرنگ و استعلام قیمت سرنگ 20 سی سی از برندهای مختلف کلیک کنید.
از کجا بفهمیم آمپول عضلانی است؟
برای تشخیص آمپول عضلانی، به موارد زیر توجه کنید:
- برچسب روی آمپول: واضح‌ترین و مطمئن‌ترین راه، مطالعه برچسب روی آمپول است. بر روی هر آمپول، نوع تزریق (عضلانی، زیرجلدی، وریدی و …) به طور واضح ذکر شده است.
- دستورالعمل پزشک یا پرستار: همیشه به دستورالعمل پزشک یا پرستاری که آمپول را تجویز کرده است، توجه کنید. آن‌ها به طور دقیق نحوه تزریق و محل مناسب آن را به شما خواهند گفت.
- نوع سوزن: سوزن‌های مورد استفاده برای تزریق عضلانی معمولا بلندتر و ضخیم‌تر از سوزن‌های زیرجلدی هستند. اما این روش تشخیص به تنهایی کافی نیست و ممکن است اشتباه باشد.
- محل تزریق: آمپول‌های عضلانی معمولا در عضلات بزرگ بدن مانند بازو (عضله دلتوئید)، ران (عضله واستوس لترالیس) یا باسن (عضله ونتروگلوتئال) تزریق می‌شوند.
- حجم دارو: معمولا حجم داروهای تزریقی عضلانی بیشتر از داروهای زیرجلدی است. اما این نیز یک روش قطعی برای تشخیص نیست.
توجه: تشخیص نوع تزریق صرفا بر اساس ظاهر آمپول یا سوزن کار درستی نیست و ممکن است خطراتی را به همراه داشته باشد. همیشه برای اطمینان از نوع تزریق و روش صحیح آن، به پزشک یا پرستار مراجعه کنید.
تشخیص آمپول عضلانی و وریدی
یکی از روش های دیگری که می توان آمپول IV و IM را از هم تشخیص داد، توجه به کاربرد متداول دارو است. به عنوان مثال داروی انسولین که به کمک سرنگ انسولین تزریق می شود به روش زیر جلدی انجام می شود.
محصول پیشنهادی: برای استعلام قیمت سرنگ انسولین به سایت درمارز طب مراجعه کنید.
سخن پایانی
امیدواریم مطالعه این مطلب به تشخیص ساده و راحت آمپول عضلانی و آمپول وریدی به شما کمک کند. در صورت هر داشتن هر نوع سوال می توانید در بخش نظرات سوال خود را مطرح کنید.
