نبولایزر

نبولایزر قطعه ای از تجهیزات پزشکی است که به شما کمک می کند تا از طریق یک ماسک یا یک قطعه دهانی، دارو را به عنوان یک غبار ریز تنفس کنید و دارو را بطور مستقیم وارد ریه ها کنید. به این ترتیب علاوه بر اثربخشی بهتر، از عوارض و اثرات دارو بر سایر بخش های بدن جلوگیری می شود.

این دستگاه انواع مختلفی دارد همچنین دستگاه های مشابه همچون دستگاه استنشاق و اسپیسر نیز وجود دارد که در موارد خاصی استفاده می شود و گاه با دستگاه نبولایزر اشتباه گرفته می شود.

قطعات تشکیل دهنده نبولایزر

نبولایزر دستگاهی است که داروی مایع را به یک غبار ریز تبدیل می کند. سپس شما از طریق ماسک یا دهانی مخصوص از این غبار تنفس می کنید و دارو را مستقیما به ریه ها وارد می نمایید.

ممکن است تصور کنید با استفاده از دستگاه بخور نیز می توان برخی مواد دارویی و مؤثر را در هوا منتشر کرد. شاید استفاده از دستگاه بخور نیز برای بهبود تنفس مفید باشد اما دستگاه نبولایزر بصورت تخصصی برای تنفس مواد دارویی در افراد مبتلا به بیماری های تنفسی خاص می باشد.

این دستگاه بطور کلی از 4 قسمت تشکیل می شود.

• یک ظرف پلاستیکی کوچک که محفظه نبولایزر است.
• کمپرسور هوا
• یک لوله هوا
• ماسک صورت، لوله و یا قطعه دهانی

کمپرسور هوا و داروی مایع که در محفظه است را وارد کرده و پس از این که مایع به گرد های ریز تبدیل شد می توانید از طریق ماسک آن را تنفس کنید. این مایع دارویی از مخزن به کمپرسور و سپس از طریق دهانی به ریه منتقل وارد می شود.

انواع دستگاه نبولایزر

نبولایزر دستگاهی با عملکرد ساده است این دستگاه ها داروی مایع را از طریق هوای تحت فشار به ریه فرد منتقل می کند. بطور کلی سه نوع نبولایزر وجود دارد.

1- نبولایزرهای جت یا پنوماتیک

این نوع، با استفاده از گاز فشرده مانند هوا از داروها آئروسل (پخش هوا) می سازند. این نوع رایج ترین نبولایزر است. نبولایزر جت دارای یک موتور و یک پیستون است که هنگام کار، پیستون حرکت می کند و هوا را در مخزن دارو فشرده می کند، هوای فشرده شده باعث می شود که مایع به بخار تبدیل شود.

2- نبولایزرهای اولتراسونیک

از طریق ارتعاشات با فرکانس بالا یک آئروسل تولید می کند. فرایند اولتراسونیک را در دستگاه بخور سرد نیز می توان مشاهده کرد. این نوع بیشتر در بیمارستان ها موجود است و مورد استفاده شخصی ندارد. در دو نوع حجم بالا و حجم پایین وجود دارد.

3- نبولایزرهای مش

نبولایزرهای مش از کلاهک مشبک با سوراخ های ریز استفاده می کنند که به توزیع دارو به روشی بسیار کارآمد کمک می کند. این نبولایزرها جدیدتر و اغلب موثرتر از نبولایزرهای جت هستند.

چه افرادی به نبولایزر نیاز دارند؟

نبولایزر اغلب توسط پزشکان و برای افرادی توصیه می شود که دچار مشکلات تنفسی و اختلالات ریوی هستند. از جمله این بیماری ها می توان به آسم، بیماری انسداد مزمن ریه، فیبروز سیستیک، برونشکتازی اشاره کرد. همچنین ممکن است پزشک برای کودکانی که مبتلا به عفونت تنفسی همچون برونشیت هستند نیز استفاده از نبولایزر را تجویز کند.

استفاده از این دستگاه تنفسی برای داروهایی که لازم است مستقیما وارد ریه شوند توصیه می شود. این دستگاه دارای یک لوله و یا ماسک تنفسی است چراکه برخی از داروها در صورت ورود به چشم و یا برخورد با صورت ممکن است عوارضی را به همراه داشته باشند.

نحوه استفاده از نبولایزر

برای استفاده از نبولایزر ابتدا لازم است نحوه عملکرد آن را توضیح داد. دستورالعمل دقیق استفاده از نبولایزر اغلب توسط پزشک و یا پرستار توضیح داده می شود. همچنین می توانید برروی بسته بندی دستگاه نیز طرز استفاده از نبولایزر را مطالعه کنید.

مدت زمان استفاده از نبولایزر بطور معمول 10 تا 15 دقیقه طول می کشد. این مدت بسته به حجم داروی تجویزی و نوع تنفس متغیر است. اگر مدت زمان استفاده از 3 میلی لیتر دارو کمتر از 7 دقیقه بود بهتر است دستگاه را چک کنید تا مشکل و یا نشتی نداشته باشد.

بطور کلی می توان گفت استفاده از نبولایزر بسیار آسان است و تنها چند مرحله اساسی دارد:

• دست ها را به خوبی بشویید؛
• دارو را طبق دستور پزشک به مخزن نبولایزر اضافه کنید؛
• قسمت بالایی، لوله، ماسک و دهانی را متصل کنید؛
• لوله را طبق دستورالعمل به دستگاه وصل کنید؛
• دستگاه را روشن کنید؛ منبع انرژی این دستگاه می تواند برق یا باتری باشد؛
• در حین استفاده از نبولایزر، دهان و مخزن دارو را به صورت عمودی نگاه داری تا به انتقال مایع کمک کنید؛
• نفس های آهسته و عمیق از طریق دهانی بکشید و تمام دارو را استنشاق کنید.

تفاوت دستگاه نبولایزر و دستگاه تنفسی

نبولایزر ها و دستگاه تنفسی استنشاقی، هر دو برای رساندن داروها به ریه ها استفاده می شوند. آنها هردو برای درمان بسیاری از شرایط مشابه و تجویز داروهای مشابه هستند. شما می توانید انواع تجهیزات پزشکی و وسایل کنترل سلامتی را از فروشگاه درمارز بصورت اینترنتی خریداری کنید.

استفاده از نبولایزر در مقابل دستگاه استنشاقی هیچ عارضه جانبی ندارد. داروی داخل دستگاه هرگونه عوارض جانبی را که شما تجربه می کنید ایجاد می کند. استنشاق ها دستگاه های قابل حمل و دستی هستند که در صورت نیاز دارو را در هر زمان و مکانی به بدن فرد می رساند. در حالی که نبولایزرهای بسیار بزرگتر هستند و اغلب برای کار نیاز به اتصال به برق دارند.

استفاده از اسپری ها نسبت به نبولایزر بخصوص برای کودکان عوارض بیشتری به همراه دارد. اسپری های استنشاقی، می تواند روند رشد کودکان را کند کرده و یا دچار اختلال کند. به همین خاطر بسیاری از پزشکان استفاده از نبولایزر را به کودکان بخصوص در سنین پایینتر توصیه می کنند چراکه امکان خطای کمتری برای کاربر وجود دارد.

نحوه نگهداری و تمیز کردن نبولایزر

برای استفاده مداوم لازم است که دستگاه نبولایزر بطور مرتب تمیز شود. چراکه این دستگاه مستقیما با تنفس و ریه های شما در ارتباط است. برای افراد با مشکلات تنفسی و آسیب پذیری در این ناحیه ورود هر نوع میکروبی خطرناک خواهد بود.

نبولایزر نحوه نگهداری و شستشوی خاصی دارد که در صورت رعایت آن می توانید تا بارها از این دستگاه استفاده کنید. برای نگهداری از دستگاه نبولایزر این مراحل را به ترتیب انجام دهید.

• دست ها را بشویید.
• دستگاه را روی سطح تمیز قرار دهید.
• لوله، محفظه دارو، ماسک یا دهانی را جدا کرده و آنها را به طور کامل در آب گرم و شوینده بشویید.
• اجازه دهید قطعات روی یک حوله تمیز و در هوای آزاد خشک شوند.
• دستگاه را ضد عفونی کنید.

همچنین برای حفظ کیفیت دستگاه لازم است که برخی از قطعات نبولایزر، در طول سال 3 یا 4 بار تعویض شوند. همچنین به خاطر داشته باشید که این یک دستگاه شخصی است و هرگز آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.

اگر فردی به خوبی از نبولایزر مراقبت نکند، ممکن است توسط باکتری هایی که می توانند باعث عفونت ریه شوند، آلوده شده و فرد را دچار اختلالات ریوی و بیماری های شدید نماید.