مقدمه
اسکالپ وین یکی از سر سوزن های مورد استفاده تزریقات وریدی است که برای تزریق سرم نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در این مطلب قصد داریم نحوه سرم زدن با اسکالپ را آموزش دهیم. تا پایان همراه ما باشید.
اسکالپ چیست؟
اگر جهت تزریق سرم برای خود یا دیگران به مراکز بهداشتی مراجعه کرده باشید، قطعا اسکالپ وین را مشاهده کرده اید. اسکالپ وین با نام دیگر سوزن پروانه ای، وسیله ای برای تزریقات وریدی میباشد. در واقع این وسیله همان سوزن تزریق با دو بال انعطاف پذیر است که کار تزریق با آن، بدون درد و سریعتر انجام میشود. یکی از مهمترین دلایلی که استفاده از این سر سوزن رایج شده است، ثابت ماندن آن در محل رگ میباشد. در بسیاری از بیماران به دلیل ضعف بدن، رگ به سختی پیدا شده و به دلیل تزریقات فراوان رگ ها حالت خشک و شکننده پیدا می کنند. در این مواقع استفاده از اسکالپ وین سبب میشود، سوزن به مدت طولانی تر در محل تزریق مانده و جابجا نشود. دارو و مایعات از محفظه اسکالپ به بدن بیمار وارد می شود و نیازی به رگ گیری چند باره وجود ندارد.
موارد استفاده اسکالپ چیست؟
کسانی که اقدام به خون گیری می کنند بیشترین استفاده را از این سوزن ها دارند. در مراکز اهدای خون و بیمارستان ها برای گرفتن خون یا تزریق مواد دارویی، به وفور از اسکالپ وین استفاده میشود. سوزن های اسکالپ در گیج های مختلف به فروش می رسند. بسته به میزان دارو و غلظت آن، جهت تزریق باید از گیج مناسب سر سوزن پروانه ای استفاده کرد. در مواردی که بیمار طی چندین روز نیاز به دریافت دارو به صورت وریدی میباشد، از اسکالپ وین استفاده میگردد. زیرا این سوزن های پروانه ای قابلیت باقی ماندن در رگ به مدت 5 الی 7 روز را دارند.
نکات استفاده از اسکالپ چیست؟
برای استفاده درست از اسکالپ وین لازم است نکاتی را در مورد انواع سر سوزن و نحوه استفاده از آن را، فراگیریم. کسانی که با سر سوزن هوبر آشنایی دارند می دانند اسکالپ و هوبر از نظر ظاهری شباهت بسیاری به هم دارند. اما تفاوتی که بین این دو سر سوزن ای وجود دارد، عدم قابلیت استفاده از اسکالپ وین در پورت کاشت میباشد.
لازم به ذکر است سوزن های پروانه ای بین گیج های 18 تا 27 دسته بندی میشوند. هر چه عدد مقابل گیج بیشتر باشد، نشان دهنده کوچکتر بودن سوزن میباشد. برای مثال گیج 27 مربوط به سوزن های انسولین است. اما برای داروهای غلیظ یا برای انتقال خون به صورت ساده تر، از اسکالپ وین با گیج کوچکتر استفاده میشود. لوله هایی که به اسکالپ وصل میشود، بین 20 تا 35 سانتی متر طول دارند. از لوله های کوتاه تر برای خون گیری و از لوله های بلندتر برای ظروف جمع آوری یا تجهیزات IV استفاده میگردد. لوله های بلند، دارای دریچه های غلتکی جهت تنظیم جریان سیال نیز میباشند.
مزایای اسکالپ وین چیست؟
اسکالپ وین نسبت به سوزن های معمولی انعطاف بیشتری دارد. علت آن به دلیل بال های پروانه ای آن است که به راحتی بین انگشتان قرار گرفته و حرکت سوزن در رگ را تسهیل می کند. به دلیل اندازه ی کوچکی که دارند به راحتی داخل وریدهای نازک و سطحی، نزدیک به پوست، وارد میشوند. در افراد مسن، نوزادان یا کسانی که رگ های شکننده دارند، همچنین کودکان که تحرک زیاد دارند، بسیار پر فایده است.
استفاده از سوزن های بلند و معمولی که در گذشته استفاده میشدند، ممکن است در صورت استفاده زیاد، موجب فروپاشی ورید شود. اما تزریق سرم با اسکالپ این مشکلات را نداشته و احتمال کمتری برای بروز خونریزی و آسیب به رگ دارد.
معایب اسکالپ وین چیست؟
حال که در مورد مزایا و گستردگی استفاده از اسکالپ وین توضیح دادیم، لازم است در مورد مشکلات و موارد منع مصرف آن نیز صحبت کنیم. در زمان هایی که افراد در شرایط اضطراری قرار داشته و به خون نیاز دارند، لازم است از سرنگ هایی استفاده شود که بتواند با سرعت بالا خون را به فرد انتقال دهد. انتخاب اندازه سوزن نیز در این موارد باید مورد توجه قرار گیرد. به عنوان یک قانون یا قاعده کلی پذیرفته شده که از سوزن های پروانه ای باید برای تزریقاتی استفاده شود که کمتر از 5 ساعت طول میکشد.
آموزش سرم زدن با اسکالپ
قبل از هر چیز تزریقات باید توسط افراد با تجربه و متخصص پزشکی صورت پذیرد. اما جهت آموزش استفاده از این محصول، لازم است نکاتی را رعایت کنید. ابتدا بهداشت را رعایت کرده و با الکل، محل تزریق را ضدعفونی کنید. سپس دو بال اسکالپ را بین انگشت شست و اشاره قرار داده و با زاویه اندک، آن را وارد رگ نمایید. زمانی که سوزن به داخل رگ فرو رفت، مقداری خون شفاف وارد لوله اسکالپ میشود که با مشاهده آن باید سوزن را با چسب فیکس نمایید.
محصول پیشنهادی
برای خرید چسب آنژیوکت شفاف و غیر شفاف با کمترین قیمت بازار از برندهای مارتا، پاندا و ماژور و… با کارشناسان فروش درمارز تماس بگیرید.
رگ گیری با اسکالپ وین
اگر تا بحال در مراکز درمانی اقدام به تزریق سرم نکرده اید، هرگز با یک بار مطالعه مطالب آموزشی اقدام به امتحان این کار نکنید. جهت تزریق سرم با اسکالپ و رگ گیری با اسکالپ وین، لازم به انتخاب رگ مناسب و شماره سوزن درست میباشد. به طور کلی از رگ های قسمت داخلی آرنج یا روی مچ دست جهت رگ گیری استفاده میشود. دست بیمار اگر پایین باشد، برگشت خون به کندی صورت گرفته و رگ های بیمار برجسته میشود. حال باید گارو را مقداری بالاتر از آرنج ببندید تا رگ ها برجسته تر شوند.
برای زدن سرم با اسکالپ وین همین که نوک سوزن در رگ قرار گیرد کافی است. معمولا اسکالپ با نمره 19 تا 23 برای تزریق سرم انتخاب میشود. انگشت سبابه را در قسمت دیستال بگذارید و به سمت پایین بکشید تا رگ حرکت نکند. سپس دو بال اسکالپ را گرفته و آنرا با زاویه ای اندک وارد پوست نمایید.
زاویه مناسب برای وارد کردن اسکالپ داخل رگ
هنگام وارد کردن اسکالپ وین به داخل پوست دقت کنید سوراخ سوزن به سمت بالا قرار گیرد. زاویه سوزن باید 20 تا 30 درجه نسبت به دست یا رگ قرار گیرد. سوزن را از فاصله نیم سانتی متری، با اندکی فشار وارد رگ نمایید. در نهایت نیم سانت به موازات رگ پیش رفته و به سمت جلو حرکت کنید. زمانی که خون وارد کانال شد، یعنی مسیری که طی شده درست است، سوزن را تا انتها به داخل رگ فرو ببرید.
تفاوت سرم زدن با اسکالپ نسبت به آنژیوکت
نحوه صحیح رگ گیری و تزریقات با اسکالپ وین در بالا توضیح داده شد. حال با توضیح نحوه رگ گیری با آنژیوکت میتوانیم تفاوت این دو وسیله پزشکی را متوجه گردیم. رنگ و شماره آنژیوکت باید متناسب با حال بیمار و چگونگی رگ های او انتخاب شود. بعد از انتخاب محل رگ گیری، اگر آنژیوکت وارد شریان شود، مایعی شفاف رنگ از ورید خارج میشود اما در صورتی که به درستی وارد رگ شود، خون تیره از آن خارج خواهد شد. آنژیوکت رایج، در سایز 16 تا 20 ، برای سرم زدن انتخاب میشود. رگ های روی مچ دست، داخل آرنج، روی ساعد و رگ رادیال از جمله رگ هایی است که برای سرم زدن به این روش مورد توجه قرار میگیرد.
چیزی که هنگام کار با آنژیوکت باید مورد توجه قرار دهید طول کاتتر است. باید به یکسان بودن طول کاتتر با رگ مورد نظر دقت کنید. در صورتی که طول قسمت مستقیم رگ، کمتر از طول کاتتر است، از زیر پوست، کنار رگ، فرو کردن آنژیوکت را شروع کنید. نصف آنژیوکت با ماندرن را داخل رگ فرو برده و در صورتی که خون وارد چمبر شد، میفهمیم که محل ورود درست بوده است. در نهایت ماندرن را عقب می کشیم و آنژیوکت را به میزان یک سانت به داخل هل می دهیم. باید دقت کرد، هنگام چسب زدن، ماندرن فشار داده نشده و وارد رگ نگردد، زیرا موجب پارگی رگ میشود.
