اصول ضدعفونی اتاق عمل چیست؟

مقدمه
در این محتوا مراحل ضدعفونی اتاق عمل و روش‌های شستشو لوازم جراحی را برای خواننده توضیح داده‌ایم. بهترین مواد ضدعفونی‌کننده اتاق عمل نیز معرفی شده است.

اصول ضدعفونی اتاق عمل

بیمارستان محیطی است که در معرض بیشترین آلودگی‌ها اعم از میکروب، ویروس، باکتری و … قرار دارد. در عین حال برای بهبود حال بیماران باید این محیط کاملا تمیز باشد تا بیماری افراد در محیط آلوده تشدید نشود. اتاق عمل یکی از مهم‌ترین مناطقی است که باید همیشه تمیز و عاری از هرگونه مواد آلوده‌کننده باشد. ضدعفونی اتاق عمل رابطه مستقیم با جان بیماران تحت جراحی دارد. بنابراین سهل‌انگاری در این فرایند می‌تواند خسارات جانی جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد.

در حین عمل جراحی بخشی از بدن بیمار که شکافته شده است، در تماس مستقیم با محیط اتاق است. هر گونه عامل خارجی و بیماری‌زا می‌تواند به راحتی وارد بدن فرد شود. برای جلوگیری از این موضوع اتاق عمل هر بیمارستان باید روزانه حداقل سه بار مورد شستشو قرار گیرد. اگر تعداد جراحی‌ها بیشتر باشد بر اساس تعداد آن‌ها، واشینگ اتاق عمل بیشتر انجام خواهد شد.

تمام نقاط یک اتاق عمل باید از گرد و غبار پاک شود. از لبه پنجره‌ها و دستگیره‌های در تا پشت چراغ سیالیتیک و درز مانیتورهای پزشکی، همه باید کاملا تمیز و ضدعفونی شده باشند. ضدعفونی اتاق عمل، مراحل و مواد خاصی دارد که در ادامه این مطلب آن‌ها را معرفی خواهیم کرد. اگر شغل شما به هر نحوی با تامین مواد ضدعفونی‌کننده بیمارستانی در ارتباط است، این متن را تا انتها بخوانید.

مراحل واشینگ اتاق عمل در طول روز

اولین واشینگ اتاق عمل پیش از اولین عمل جراحی انجام خواهد شد که مراحل آن به شرح زیر است:

گرد و غبار در تمام نقاط اتاق با پارچه تنظیف و محلول‌های مخصوص از بین می‌رود.
تمام وسایل اضافی و غیرضروری از اتاق عمل خارج خواهد شد.
طبق دستور مسئول اتاق عمل، لوازم پزشکی مورد نیاز جراح، ضدعفونی شده و روی میز چیده می‌شود.

سپس در فاصله‌ی بین هر دو عمل جراحی، ضدعفونی اتاق عمل مکررا طبق مراحل زیر انجام خواهد شد:

تمام وسایل استفاده شده در جراحی قبلی مانند گان‌ها، دستکش‌ها و … در سطل‌های زباله‌های عفونی از اتاق خارج خواهد شد.
مسئول اتاق عمل نقاط خاصی که به خون یا مواد عفونی آغشته شده است را علامت‌گذاری می‌کند.
ابتدا نقاط تعیین شده با محلول‌های خاص گندزدا، ضدعفونی می‌شوند تا در زمان تمیز کردن اتاق، آلودگی در محیط پخش نشود.
مسئول واشینگ اتاق عمل از تخت جراحی و چراغ سیالیتیک شروع به استریلیزاسیون کرده و تا دورترین نقاط اتاق عمل را تمیز خواهد کرد.
وسایل غیرضروری در جراحی بعدی از اتاق خارج می‌شود.
لوازم مورد نیاز در جراحی بعدی، استریلیزه و روی میز چیده خواهد شد.
اتاق عمل توسط کارشناس چک شده و تایید می‌گردد.

محصول پیشنهادی
برای خرید دستکش جراحی در سایزهای استاندارد و کیفیت مرغوب با کمترین قیمت بازار به سایت درمارز مراجعه کنید.

ضدعفونی اتاق عمل در پایان آخرین عمل دوباره تکرار خواهد شد:

لوازم استفاده شده در حین عمل در سطل‌های مخصوص خارج می‌گردد.
نقاطی که در معرض آلودگی بوده است، تعیین می‌شود.
نقاط تعیین شده، استریلیزه خواهد شد.
سپس از تخت تا در اتاق عمل، دیوارها، کف و چرخ‌های ترالی با محلول تمیز می‌شود.
کارشناس اتاق عمل، اتاق را بررسی کرده و درصورت تمیز بودن، تایید خواهد کرد.

روش‌های ضدعفونی وسایل جراحی

مهم‌تر از ضدعفونی اتاق عمل، شستشو لوازم جراحی است. شستشو لوازمی که طی جراحی استفاده شده است، به سه روش انجام می‌شود:

شستشو دستی: در این روش ابتدا لوازم جراحی در ظرف محلول گندزدا قرار می‌گیرند. دستیاران پزشک وسایل را با استفاده از برس‌های نرم، فشار آب بالا و مواد ضدعفونی‌کننده مخصوص، می‌شویند.
شستشو ماشینی: ماشین‌های شستشو مانند ماشین ظرفشویی عمل می‌کنند. وسایل در این ماشین‌ها به صورت اتوماتیک شسته و خشک می‌شوند. دستگاه اتوکلاو نیز یکی از همین ماشین‌ها است که لوازم جراحی را با بخار ضدعفونی خواهد کرد.
شستشو با دستگاه التراسونیک: بهترین و مطمئن‌ترین روش ضدعفونی وسایل جراحی استفاده از این ماشین خواهد بود. پس از اینکه لوازم را در این ماشین قرار دادیم، با توجه به میزان آلودگی لوازم، دمای آن را بین 40 الی 60 درجه تنظیم می‌کنیم. در این دماها فرایند شستشو و ضدعفونی به صورت هم‌زمان انجام می‌گیرد. به ازای هر 4 لیتر آب بین 50 الی 80 گرم ماده ضدعفونی کننده ریخته می‌شود.

این دستگاه امواج مافوق صوت را از میان مایعات اطراف اجسام عبور می‌دهد. عبور فرکانس صوت از میان مایعات، حباب‌های بسیاری در اطراف وسایل به وجود می‌آورد که با متلاشی شدن موجب ضدعفونی وسایل می‌گردد.

بهترین مواد ضدعفونی‌کننده در اتاق عمل

انتخاب مواد شوینده برای ضدعفونی اتاق عمل بسیار مهم است. امروزه برای هر یک از مواد آلوده‌کننده یک نوع ماده ضدعفونی‌کننده یافت می‌شود. پایه بیشتر این مواد الکل و اکسیژن می‌باشد. در ادامه به برخی از مواد ضدعفونی‌کننده اشاره خواهیم کرد:

دکونکس 53 پلاس: ماده ضدعفونی‌کننده سطح متوسط است که برای سطوح و ابزار پزشکی مناسب می‌باشد. از این محلول در حمام التراسونیک نیز استفاده می‌شود.
استرانیوس 2%: محلول سطح بالا، مناسب برای تجهیزات پزشکی حساس به گرما است.
نانو سیلور: این محلول با فناوری نانو ساخته شده است که کاملا غیر سمی می‌باشد و خاصیت پاک‌کنندگی 99.9% دارد. نانو نقره در این محلول، میکروارگانیسم‌ها را به صورت ذرات کلوئیدی از بین خواهد برد.
آنیوزایم دی‌دی‌وان: این محلول برای تجهیزات پزشکی کاربرد دارد. خورندگی ندارد و از تخریب وسایل جلوگیری می‌کند. همچنین از دامنه عملکرد بالایی برخوردار است.
آب الکترولیزه: در این روش جریان برق را از آب شور عبور می‌دهند تا یک محلول اسیدی قوی برای ضدعفونی تولید شود.
اشعه فرابنفش: دستگاه uv با تولید اشعه 130 مگاوات بر سانتی‌متر مربع در کمتر از 3 دقیقه تمام میکروارگانیسم‌ها را در اتاق عمل نابود خواهد کرد. این روش یکی از موثرترین راه‌های واشینگ اتاق عمل است.

کاربرد بتادین و الکل در پاکسازی

بتادین و الکل از قدیمی‌ترین موارد پاکسازی قابل استفاده بشر است. امروزه برای اثرگذاری بیشتر، برای هر یک از میکروارگانیسم‌ها، محلول خاصی تولید شده است. شاید جالب باید که بدانید در میان الکل‌های خالص، الکل طبی 70 (الکل 70%) از 90% تاثیرگذاری بیشتری دارد. علت این امر این است که هر چه غلظت الکل کمتر باشد، میزان آب آن بیشتر است. مولکول‌های این محلول برای عبور از غشاء سلولی میکروارگانیسم‌ها به میزان مشخصی مولکول آب نیز نیاز دارند.

برای اطلاع از قیمت بتادین به فروشگاه درمارز مراجعه کنید.

بتادین ها به دو صورت محلول و پودر و در انواع مختلفی در بازار موجود هستند:

بتادین سبز (پوویدون_آیودین 10%) برای شستشو محل جراحی پیش از آعاز عمل مورد استفاده قرار می‌گیرد. با این محلول پوست عاری از هرگونه میکروب و باکتری می‌شود و بافت بدن برای انجام جراحی آماده خواهد شد.
بتادین قهوه‌ای (پوویدون_آیودین 5/7%) برای شستشو زخم پس از انجام عمل جراحی استفاده خواهد شد. این محلول باکتری‌های عفونت‌زا را از سطح زخم پاک می‌کند.

نتیجه‌گیری
انتخاب روش‌های شستشو و موادی که برای این فرایند مورد استفاده قرار می‌گیرند، به عوامل بسیاری بستگی دارد. تعداد عمل‌های انجام شده و نوع هر کدام از آن‌ها تعیین‌کننده مواد مصرفی در شستشو مکان خواهند بود. خرید مواد لازم برای فرایند شستشو باید از طریق سایت‌ها و مراکز معتبر انجام گیرد تا یک ماده خالص با عملکرد بالا در اختیار مشتری باشد.